Rok 2023 był na globalnym rynku VC rokiem kryzysowym – w Polsce globalny trend został wzmocniony z jednej strony przez wojnę w Ukrainie, która sprawiła że zwłaszcza amerykańscy inwestorzy z pewną obawą podchodzili do naszego rynku. Do tego doszło zakończenie dużej części funduszy zasilanych środkami z funduszy Bridge Alfa i PFR Ventures. Czy polskie fundusze VC w tym okresie zwolniły?

Mniej pieniędzy, sporo spółek

Jeśli chodzi o wartość inwestycji w 2023 roku fundusze na naszym rynku zainwestowały 2 mld 107 mln złotych. To spadek o 42% w stosunku do zeszłego roku i liczba zbliżona do 2020 roku, kiedy inwestycje w start-upy wyniosły 2 mld 128 mln złotych – przy czym cztery lata temu znacznie wyższą część finansowania stanowiły megarundy – rundy, które wynoszą ponad 10% wartości wszystkich inwestycji w danym roku. Trzy rundy w 2020 (ICEYE, Brainly i Booksy) miały wartość ponad 800 mln złotych. W zeszłym roku była tylko jedna taka runda – Eleven Labs, które uzyskało 329 mln złotych.

- W obliczu globalnego kryzysu, fundusze VC ograniczyły aktywność, szczególnie te inwestujące w fazie wzrostu. Wywołało to między innymi brak dużych rund i obniżenie wycen. W konsekwencji część spółek zmieniła strategię, i zamiast na skalę skupiła się na rentowności. Warto jednak zauważyć, że w Polsce wciąż finansują się duże spółki na wczesnym etapie. W 2023 roku kapitał "na start" wciąż był dostępny - mówi cytowany w raporcie Aleksander Mokrzycki, wiceprezes PFR Ventures. Jak dodaje, jego zdaniem początek 2024 roku może być dość ciężki dla szukających finansowania młodych firm – zwłaszcza na pierwszym, zalążkowym etapie. Dopiero otwarcie nowych funduszy współfinansowanych przez PFR Ventures z europejskiego programu FENG ma tę sytuację zmienić.

Patrząc na liczbę inwestycji, VC sfinansowały w zeszłym roku 399 spółek. Tylko w rekordowym 2022 roku zainwestowano w więcej spółek - 435, w 2021 było ich mniej - 379.

Zdrowie, energia i… gry w portfolio funduszy

Raport podsumowuje też inwestycje w zależności od branż. Na pierwszej pozycji, niezmiennie od czterech lat, znajduje się sektor zdrowia. Za nim dane i ich analiza, następnie niezmiennie wzrastające branże energetyczna i gamingowa. Spadła natomiast w zeszłym roku liczba inwestycji w takich obszarach jak IT i usługi internetowe, finanse, czy transport i dostawy, a także Foodtech i przemysł.

W 2023 roku dominowały inwestycje w młode start-upy. W 2023 roku przeprowadzono 380 transakcji w rundach pre-seed i seed.. Względem poprzedniego roku odnotowano więc niewielki spadek, o 7%. Z kolei liczba runda A wzrosła o 27%. Najbardziej spadła liczba inwestycji w najdojrzalsze start-upy – liczba rund B, spadła aż o 70%.

Cały raport dostępny jest pod tym linkiem.