Dzień po głośnej konferencji OpenAI w naszym kraju też pojawiła się informacja ważna dla zarówno lokalnego, jak i europejskiego ekosystemu Sztucznej Inteligencji. Chociaż jej rozwój przedstawiany jest często w uproszczony sposób jako “wyścig zbrojeń” między USA a Chinami, to prace nad AI trwają na całym świecie, a Europa zajmuje w nich istotne miejsce – zarówno jeśli chodzi o start-upy AI, lokalne regulacje prawne, a szczególnie w sferze badań naukowych. Siłą naszego kontynentu jest współpraca zespołów badawczych wywodzących się z bardzo różnych środowisk i tradycji akademickich. Dlatego cieszyć może wiadomość o tym, że IDEAS NCBR dołącza do sieci powołanego w 2018 r. European Laboratory for Learning and Intelligent Systems (ELLIS) Society. Celem ELLIS Society jest zbudowanie światowej klasy instytutów badawczych, które będą stanowić rdzeń lokalnego ekosystemu sztucznej inteligencji i integracja europejskich badaczy. 

Nowa jednostka w Warszawie

- Z radością informujemy, że nasza ogólnoeuropejska sieć AI ponownie się rozrasta i od teraz obecna jest również w Polsce. Wraz z IDEAS NCBR witamy w naszej społeczności wyjątkowe miejsce dla nowoczesnych badań nad sztuczną inteligencją. Nowa jednostka w Warszawie nie tylko przyczyni się do dalszego udoskonalania badań nad AI w Europie, ale także będzie promować silne powiązania między badaniami akademickimi a rynkiem - mówi członek zarządu ELLIS Serge Belongie. 

Członkami ELLIS Society jest wielu pracowników IDEAS NCBR w tym: Piotr Sankowski, Tomasz Trzciński, Tomasz Michalak, Piotr Miłoś, Bartosz Zieliński oraz Łukasz Kuciński. Stanowiło to początek współpracy między obiema instytucjami, który teraz owocuje powołaniem nowej jednostki w ramach IDEAS NCBR. 

- Ostatnie miesiące wzmożonego zainteresowania sztuczną inteligencją uwidoczniły odmienne podejście co do jej wykorzystania m.in. między Ameryką a Europą, np. w kontekście prywatności i pozyskiwania danych. Dlatego warto, by Europa rozwijała własne rozwiązania z obszaru uczenia maszynowego i AI, a nie była skazana na import narzędzi, które nie są w pełni zgodne z naszym systemem prawnym czy wartościami. Dobrze, że od kilku lat prace te odbywają się pod okiem ELLIS Society, a Polska teraz może być częścią tego procesu - komentuje dr hab. Piotr Sankowski, prof. UW, prezes IDEAS NCBR. 

Oficjalnie nowy oddział ELLIS Society w ramach IDEAS NCBR rozpoczął prace 7 listopada 2023 r. I zajmuje się sześcioma obszarami:  

• Efektywne uczenie maszynowe na potrzeby wizji komputerowej: w szczególności warunkowanie obliczeń sieciowych, wykorzystywaniem częściowych informacji do szybszego wnioskowania i gromadzeniem wiedzy w modelach ciągłego uczenia się.  
• Uczenie maszynowe i metody podejmowania sekwencyjnych decyzji: autonomiczni agenci którzy rozwiązują problemy tak jak ludzie
• Interpretowalna sztuczna inteligencja: modele AI wiarygodne i zrozumiałe dla użytkownika – na przykład: decyzje w biznesie relacji z konsumentem nie powinny opierać się na niewłaściwych przesłankach – choćby w takich obszarach jak przyznawanie kredytów bankowych lub rekrutacje.
• Ulepszanie automatycznych agentów i modeli językowych: czyli stworzenie protokołów uczenia dla modeli językowych, które będą odpowiadaly na potrzeby użytkownika 
• Sastosowanie automatycznej teorii gier w bezpieczeństwie i zarządzaniu infrastrukturą krytyczną: taką jak m.in. sieci transportowe czy energetyczne sieci energetyczne, oraz kluczowych usług publicznych.
• Inteligentne algorytmy i struktury danych: łączenie algorytmiki i sztucznej inteligencji tak, aby algorytmy uczyły się na podstawie rozwiązanych problemów i nie „zapominały” już udzielonych odpowiedzi.

Duża część wymienionych obszarów już teraz jest rozwijana w grupach badawczych IDEAS NCBR: "Inteligentne Algorytmy i Struktury Danych", "Zero-waste Machine Learning in Computer Vision", "Bezpieczeństwo systemów i prywatność danych". 

- W ciągu dwóch lat od powstania IDEAS NCBR zespoły naszych naukowców zdążyły już odnieść kilka międzynarodowych sukcesów. Ich prace badawcze zakwalifikowały się na najważniejsze konferencje naukowe dotyczące sztucznej inteligencji i kryptografii, takie jak ICLR, IJCAI czy Crypto 2023. Pokazuje to, że w zaawansowaniu prac nad rozwojem AI już teraz nie odstajemy od światowej czołówki, a dzięki ułatwionej integracji z zespołami naukowców z całego kontynentu możemy mieć jeszcze większe osiągnięcia - dodaje Tomasz Trzciński, który będzie kierował pracami nowego oddziału powstającego w IDEAS NCBR.