Czy polscy studenci są rekinami biznesu? Raport UW
Inkubator UW we współpracy z 10 innymi akademickimi inkubatorami przygotował raport dotyczący przedsiębiorczości studenckiej. Czy polscy studenci są zainteresowani tworzeniem start-upów? Na jakie wsparcie mogą liczyć? Przeczytaj!
Przedsiębiorczość studencka rozumiana jest w raporcie „Just start. Przedsiębiorczość studencka, czyli…” jako wspierana przez uczelnie aktywność studentów w tworzeniu lub współtworzeniu firm i organizacji. Wśród nich częstą formą działalności są start-upy oferujące innowacyjne produkty lub usługi, zazwyczaj działające we współpracy z akademickim inkubatorem przedsiębiorczości lub centrum transferu technologii.
Badanie ankietowe przeprowadzone na potrzeby publikacji, w którym wzięło udział 362 studentów, pokazuje, że studenci choć bardzo prężnie działają na rynku pracy, łącząc edukację z karierą zawodową (60% jako zleceniobiorcy na umowach zlecenia lub o dzieło i 30% w formie umowy o pracę), wciąż zdecydowanie mniej chętnie zakładają własną działalność gospodarczą (firmę prowadzi jedynie 8% pytanych studentów).
Pytani o plany na najbliższą przyszłość, studenci w większości odpowiedzieli, że w perspektywie kolejnych 3 lat chcieliby wykonywać konkretny zawód (52%), a druga najczęściej wybierana odpowiedź dotyczyła kontynuowania samorozwoju (27%). Jedynie 14% studentów wskazało, że w ich planach znajduje się założenie własnej działalności gospodarczej. Również w przypadku badania aktywności w różnych obszarach życia społecznego, o ile 77% studentów wskazało aktywność obywatelską, po 58% aktywność zawodową i towarzyską, to tylko 16% wymieniło działania biznesowe.
Bardziej pozytywnie wyglądają odpowiedzi na pytanie „Jaka forma pracy, w najbliższej przyszłości, najbardziej by Ci odpowiadała?” – choć 36% studentów wskazuje na stałą pracę w firmie/instytucji publicznej/NGO, to 26% wymieniło prowadzenie własnej działalności gospodarczej/start-upu.
Uczelnie chcą uczyć przedsiębiorczości
Wydaje się, że polskie uczelnie są na dobrej drodze do popularyzacji aktywności biznesowej wśród studentów. Jak wynika z raportu, ośrodki akademickie mają obecnie za zadanie realizację trzech głównych misji: pierwsza z nich to fundament, czyli kształcenie studentów; druga to działalność naukowo-badawcza. Trzecia, wyodrębniona najpóźniej, zakłada popularyzację wyników badań i ich komercjalizacji i ma stanowić pomost pomiędzy światem nauki i biznesu i stanowić podwaliny dla rozwoju przedsiębiorczości studenckiej. Dzięki niej, możliwy jest przepływ wiedzy i innowacyjnych rozwiązań z uczelni do gospodarki, jak również wspieranie aktywności biznesowej wśród studentów i studentek oraz kształtowanie postaw sprawczych społecznie. Uczelnie więc mają już nie tylko uczyć teorii, ale pomagać studentom odnajdywać się w biznesowej rzeczywistości.
Jednostkami najaktywniej wspierającymi studencką przedsiębiorczość są akademickie inkubatory przedsiębiorczości.
Raport „Just start…” współtworzyło 11 najważniejszych inkubatorów:
- Koźmiński Venture Lab przy Akademii Leona Koźmińskiego,
- Inkubator Innowacyjności działający w ramach Centrum Zarządzania Innowacjami i Transferem Technologii przy Politechnice Warszawskiej,
- Akademia Innowacji przy SWPS Uniwersytecie Humanistycznospołecznym,
- Centrum Przedsiębiorczości i Transferu Technologii przy Szkole Głównej Handlowej,
- Dział Transferu Wiedzy i Projektów przy Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie,
- InQUBE przy Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu,
- Centrum Analiz i Ekspertyz przy Uniwersytecie Gdańskim,
- Uniwersytet Medyczny w Łodzi przy Inkubatorze Przedsiębiorczości,
- Centrum Przedsiębiorczości Akademickiej i Transferu Technologii przy Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu,
- Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości przy Uniwersytecie Szczecińskim,
- Inkubator Uniwersytetu Warszawskiego przy Uniwersytecie Warszawskim.
Zadania inkubatora są niejednokrotnie realizowane w ramach grantu, który uczelnia pozyskała ze środków unijnych lub dotacji NCBR. Co istotne, raport wskazuje częsty brak wiedzy studentów, a nawet kadry naukowej, na temat funkcjonowania tego typu jednostek na ich uczelniach.
Oferta inkubatorów skierowana jest głównie do projektów na początkowym etapie tworzenia produktu lub usługi. Pomoc w kreowaniu założeń modelu biznesowego, jak również prototypowaniu produktu lub usługi, oferują wszystkie tego typu jednostki uczestniczące w badaniu. Pierwsze trudności pojawiają się podczas poszukiwania inkubatora, który wesprze zespół w wejściu na rynek, formalnościach związanych z założeniem start-upu, czy pozyskaniu środków finansowych na dalszy rozwój projektu. Na tym etapie zazwyczaj można w inkubatorach skorzystać z wiedzy eksperckiej, czasami również z pomocy w poszukiwaniu inwestorów, choć tę formę wsparcia częściej oferują centra transferu technologii. O pomoc przy kolejnych etapach rozwoju start-upu jest już bardzo trudno w instytucjach akademickich.
Z tego wynika, że inkubatory przedsiębiorczości realizują trzy podstawowe cele:
- wzmacniają i rozwijają umiejętności biznesowe;
- uczestniczą w procesie twórczym;
- pomagają w komercjalizacji, rozpowszechnianiu produktu/usługi i osiągnięciu zysku finansowego.
"Przed uczelnianymi inkubatorami stawiane są dwa zadania: edukacja w zakresie przedsiębiorczości oraz rozwijanie pomysłów i projektów studenckich. Myślę, że kluczowe jest dobre zbalansowanie oferty pomiędzy tymi dwoma zadaniami. Pójście za mocno w edukację odrywa zasoby od rozwijania pomysłów studenckich. Natomiast zbyt duże skoncentrowanie się na rozwoju projektów i rezygnacja z dydaktyki może zatrzymać dopływ studentów z pomysłami. Trzeba też pamiętać, że uniwersytet gospodarując środkami publicznymi ma dość ograniczone możliwości wspierania projektów studenckich"
– powiedział Jacek Sztolcman, kierownik Centrum Współpracy i Dialogu UW, którego częścią jest Inkubator UW.
W raporcie wyróżniono trzy ścieżki rozwoju, które inkubatory oferują studentom:
Co istotne, ostatnie lata przyniosły także rozwój nowych form wsparcia dla przedsiębiorczości akademickiej. W ubiegłym roku powstał pierwszy studencki fundusz VC. Freshman Capital powstał we współpracy koła naukowego studentów SGH i funduszu VC bValue. Twórcy chcą inwestować w projekty w fazie seed i pre-seed głównie w Europie Środkowo-Wschodniej.
Polskie uczelnie obfitują w ambitnych studentów o wybitnym potencjale. Wierzymy, że możemy pomóc im budować globalne przedsięwzięcia i spełniać marzenia – możemy przeczytać na stronie internetowej funduszu, który chce oferować wsparcie operacyjne, finansowe w kwocie od 500 tys. zł do 1 mln zł, mentoring oraz networking.
Czy w ślad za Freshman Capital pójdą kolejne tego typu inicjatywy? Będziemy śledzić informacje w tym zakresie! A jeśli jesteś zainteresowany tematem przedsiębiorczości studenckiej, być może zainteresujesz się również: