Jak wygląda polski fintech?
Co to jest fintech? Jakie rozwiązania oferują polskie start-upy? I gdzie znaleźć informacje o ekosystemie? Zapraszamy do krótkiego przeglądu polskiego rynku technologii finansowych!
Polska stoi fintechem – taki wniosek można było wyciągnąć obserwując krajobraz start-upów jeszcze przed pandemią COVID-19. Rozwiązań fintechowych jest dużo i ich liczba ciągle rośnie – na mapie polskiego fintechu opublikowanej w czerwcu 2020 r. przez branżowy portal Cashless.pl znalazło się 230 podmiotów. Jeśli chodzi o liczbę inwestycji funduszy VC - fintechowe podmioty znalazły się, według raportu PFR Ventures „Transakcje na polskim rynku VC w 2020 r.” na trzecim miejscu pod względem zainwestowanych w nie środków. Wyprzedziły je tylko start-upy zajmujące się technologiami medycznych i rozwiązaniami enterprise software – wspierającymi działanie firm. mapie polskiego fintechu
Co to jest fintech?
Skrótowiec fintech można rozwinąć do „financial technology”, czyli technologie finansowe. Przy bardzo szerokiej definicji fintech to wszystkie cyfrowe rozwiązania związane z obrotem pieniądza – przy czym momentami takie określenie branży może sprawiać problemy – wtedy w zakres fintechu wchodzą nawet banki obsługujące konta online. Dlatego definicje fintechu mogą wykluczać banki lub zawierać tylko te w pełni cyfrowe, nie posiadające fizycznych oddziałów.
Często z rozwiązań fintechowych korzystamy nawet o tym nie wiedząc – na przykład płacąc rachunki w internecie. Rozwiązania do płatności internetowych, takie jak najpopularniejsze chyba w Polsce PayU czy Blue Media, a także aplikacje umożliwiające płatności mobilne – Blik czy płatności Google, Apple oraz Androida, to także fintech.
Różne twarze fintechu
Tak szeroka branża to wiele odnóg. Fintech możemy oczywiście podzielić na te przeznaczone na te przeznaczone dla konsumentów i dla biznesu, ale rozwiązań jest więcej. Rozpocznijmy od tych najbardziej „codziennych”
Płatności:
O tej kategorii już wspomnieliśmy, jednak technologie związane z płatnościami to kolejny bardzo szeroki temat. Po pierwsze to bramki pozwalające na płacenie za zakupy czy rachunki. Rozwiązań z tej kategorii jest przynajmniej kilkanaście – przy czym w większości mówimy o już dużych, często międzynarodowych korporacjach. W 2019 r. Przelewy24 i DotPay kupiła duńska firma Nets. W polskich rękach pozostają Blue Media i Tpay.
Płatności obsługują także bardziej skomplikowane rozwiązania – te mobilne wprowadzają nie tylko cyfrowi giganci, ale również spółki związane z działalnością w innych branżach – w zeszłym roku pojawiły się np. OrlenPay i ŻabkaPay. Płacić nie musimy tylko telefonem. Wrocławski start-up PayEye pozwala na płatności z użyciem tęczówki oka. Za przejazd autostradą zapłacimy z kolei… samochodem – dzięki takim rozwiązaniom jak należący do BlueMedia Autopay, czy SkyCash (aplikacja pozwala także za płatność za parkomaty czy zakup biletów komunikacji miejskiej). W obu wypadkach potrzeba zainstalować co prawda aplikację mobilną, ale po dodaniu w niej rejestracji samochodu i karty kredytowej, posiadanie aplikacji nie jest już konieczne, bo bramki na autostradzie rozpoznają naszą rejestrację.
Między płatnościami a pożyczkami znajdują się rozwiązania pozwalające na płatności odroczone – gdzie to właściciel aplikacji płaci za produkt, a klient ma pewien czas (zazwyczaj 30 dni) na uregulowanie płatności bez odsetek. Te będą pobierane po upływie tego czasu. Na odroczoną płatność pozwalają np. PayPo czy popularne czeskie Twisto. Z kolei LeaseLink pozwala na późniejsze płacenie przedsiębiorcom.
Pożyczki:
Rynek pożyczek to z jednej strony internetowe „chwilówki” – szybkie pożyczki konsumenckie. Tu pojawia się dużo firm, zarówno polskich jak i zagranicznych. Z drugiej strony czysto cyfrowe są rozmaite porównywarki i marketplace’y pożyczkowe i kredytowe – takie jak Comperia, Rankomat, Kokos.pl czy Bancovo.
Pewnym rodzajem pożyczki, jednak skierowanym do początkujących biznesów czy start-upów, jest crowdfunding. Od rozwiązań takich jak wspieram.to czy zrzutka.pl, gdzie użytkownicy płacą za powstanie konkretnego produktu, po wsparcie w postaci zakupu akcji firmy – np. na platformie beesfund. Specyficznym rodzajem crowdfundingu jest wsparcie twórców internetowych – wspieranie swoich ulubionych blogerów czy influencerów umożliwia Patronite.
Podobne do pożyczek produkty, jednak skierowane wyłącznie do firm, to rozwiązania faktoringowe. Faktoring to pewnego rodzaju „sprzedaż” faktury z odroczonym terminem płatności – wystawiająca ją firma dostaje od faktora pieniądze (pomniejszone o prowizję) od razu, a środki, które płaci za produkt lub usługę końcowy klient, trafiają do faktora. Takie rozwiązania oferują np. SMEO, Finiata czy InviPay.
Kantory internetowe:
Prostą wymianę pieniędzy online oferują w Polsce np. Cinkciarz.pl czy Walutomat. Jednak ten sektor szybko się zmienia, głównie dzięki pojawieniu się Revoluta. To międzynarodowa karta, pozwalająca na natychmiastową płatność w dowolnej walucie, która zrewolucjonizowała ten rynek i natychmiast spowodowała pojawienie się szeregu podobnych rozwiązań. Obecnie karty wielowalutowe mają już w swojej ofercie duże banki, ale także np. wspomniane już Twisto.
Pewnym rodzajem internetowego kantora można nazwać giełdy kryptowalut – wśród polskich giełd, warto wspomnieć Coinquista czy BitBay.
Zarządzanie finansami:
Są też oczywiście fintechowe rozwiązania, które pozwalają nie tylko zdobywać pieniądze czy je wymieniać, ale także oszczędnie nimi gospodarować. Wśród tych produktów znajdują się oferujące przeróżne zniżki aplikacje – takie jak Goodie, Voucherify czy obecnie wprowadzony do standardowej oferty PKO BP Zencard. Są też fintechy pozwalające na zebranie w jednym koncie wszystkich rachunków (Billtech) czy porównujące ceny mediów (Rachuneo). Poza produktami dla domu, fintech pomoże też usprawnić przepływ finansów w firmie – ewindykator czy vindicat ułatwią windykację, chmura faktur czy faktorama pozwoli szybko wpłacić faktury, a CashDirector pozwoli małym i średnim firmom zapanować nad całym procesem zarządzania płynnością i finansami spółki.
Świat ciągłych zmian
Finansowych i technologicznych innowacji powstaje każdego dnia coraz więcej. Zainteresowani tematyką powinni śledzić przede wszystkim specjalistyczne portale – fintech.pl i cashless.pl. Przy czym fintech.pl to w większości informacje o branży, natomiast cashless stara się obejmować także technologiczne zmiany w bankowości. I słusznie, bo to banki są z jednej strony firmami, które czują na plecach oddech fintechu, a z drugiej technologiczne zmiany wspierają, finansują i ostatecznie kupują lub wdrażają, tworząc własne technologiczne ekosystemy. Jednym z najbardziej znanych programów akceleracyjnych skierowanych do fintechu jest Let’s Fintech with PKO BP.
Proces przyspieszenia cyfryzacji spowodowany pandemią poczuły nie tylko banki, ale także ich użytkownicy
"Konieczność zachowania dystansu społecznego przyspieszyła w bankowości proces wprowadzania rozwiązań cyfrowych i technologii bezkontaktowych"
– mówił w styczniowej rozmowie z magazynem „Parkiet” Przemysław Szczygielski, lider zespołu doradztwa regulacyjnego i ryzyka, lider sektora finansowego w Deloitte Polska.
Rok 2021 może być kolejnym rokiem pojawiania się nowych rozwiązań fintechowych – zarówno wśród start-upów jak i w bankach.