Prognozy finansowe dla innowacyjnych projektów bardzo często rozmijają się z rzeczywistością. Z tego względu założyciele start-upów często niechętnie podchodzą do rozmów na temat liczb. Tymczasem z punktu widzenia inwestorów to kwestia najważniejsza i może być podstawowym czynnikiem, który wpłynie na ich decyzję o inwestycji w firmę wysokiego ryzyka. Jak zatem przygotować model finansowy i zwiększyć swoje szanse na finansowanie zewnętrzne?
Model finansowy to podstawowe narzędzie pozwalające przygotować się do procesu pozyskania finansowania zewnętrznego. Z jego pomocą można z dużą dokładnością opracować prognozy finansowe na najbliższą przyszłość i ocenić stopień opłacalności całego przedsięwzięcia. Aby go sporządzić, zwykle wystarczy średniozaawansowana znajomość Excela i podstawowa wiedza na temat specyfiki branży, w której działa firma. Model finansowy pozwala również zweryfikować podstawowe założenia dotyczące całego biznesu. Dlatego warto go przygotować nawet wtedy, gdy właściciele start-upu chcą początkowo samodzielnie pokrywać koszty działalności i nie planują w najbliższym czasie ubiegać się o finansowanie zewnętrzne. W takiej sytuacji model finansowy pomoże w dokonaniu obiektywnej oceny rentowności biznesu identyfikacji ewentualnych punktów krytycznych.
Przygotowanie modelu finansowego ma w start-upach szczególne znaczenie ze względu na specyfikę takich firm. Zwykle działają one w warunkach dużej niepewności i często wymagają stosunkowo dużych nakładów finansowych na start. Model finansowy pozwala już na samym początku oszacować, jakie będzie zapotrzebowanie finansowe na realizację projektu. Stanowi więc dobry sposób na walidację opłacalności przedsięwzięcia. Jeśli model finansowy wykaże, że np. firma nie będzie w stanie udźwignąć zobowiązań finansowych, wówczas zdążymy dokonać zmian w modelu biznesowym, nie ponosząc przy tym żadnych strat.
Model finansowy pozwala również przygotować wycenę przedsiębiorstwa, która jest szczególnie istotna w momencie negocjacji udziałów między wspólnikami. To również nieocenione narzędzie podczas spotkań z inwestorami. Z ich punktu widzenia zaangażowanie dużej ilości kapitału w start-upy, zwłaszcza te we wczesnej fazie rozwoju, charakteryzuje się bardzo wysokim poziomem ryzyka. Dlatego, aby zwiększyć swoje szanse na zdobycie finansowania zewnętrznego i przekonać anioły biznesu, że inwestycja w naszą firmę jest opłacalna, należy zobrazować im nasz model biznesowy od strony finansowej. Na wyobraźnię inwestorów lepiej zadziałają prognozy na podstawie twardych danych niż mgliste obietnice bez poparcia w liczbach. I właśnie tu z pomocą przychodzi model finansowy, w którym można łatwo wykazać:
ile pieniędzy trzeba zainwestować w biznes;
na co dokładnie zostaną rozdysponowane środki finansowe;
jakie cele zostaną dzięki nim osiągnięte, czyli innymi słowy – jaki będzie zwrot z inwestycji.
Aby model finansowy spełniał wszystkie swoje funkcje i przyniósł firmie jak najwięcej korzyści, powinien mieć określoną formę. Dzięki temu stworzymy uniwersalny dokument, który będzie można wykorzystać zarówno jako wewnętrzne narzędzie do analizy finansowej, jak i element biznesplanu lub argument podczas negocjacji wysokości finansowania zewnętrznego. Jakie elementy powinno się uwzględnić w modelu finansowym przedsiębiorstwa?
Powinien zawierać możliwie jak najdokładniejsze prognozy na temat przychodów i wydatków, jakie start-up poniesie w określonym ujęciu czasowym. Aby rachunek zysków i strat spełniał swoją funkcję, warto podejść z odpowiednią dawką realizmu do przewidywanych zysków ze sprzedaży i zachować obiektywizm w przypadku kosztów. Należy pamiętać, aby w wydatkach ująć nie tylko koszty związane z działalnością operacyjną przedsiębiorstwa, lecz także koszty administracyjne, promocji, wynagrodzenia pracowników, amortyzację środków trwałych itd.
W bilansie start-upu powinno się ująć wszystkie aktywa i pasywa, jakimi dysponuje firma. Aktywami mogą być nie tylko środki trwałe lub sprzęt firmowy, lecz także własność intelektualna, know-how firmy i inne dobra niematerialne, które mogą stanowić przyszłą wartość przedsiębiorstwa.
Cash flow zawiera zestawienie przepływów pieniężnych w firmie. Jest dokumentem uzupełniającym rachunek zysków i strat oraz bilans przedsiębiorstwa. Pozwala ocenić płynność finansową start-upu, czyli jego zdolność do regulowania zobowiązań.
Nie każdy lubi pracę z liczbami, nie dziwi więc fakt, że często założyciele start-upów lepiej odnajdują się w roli wizjonerów i przywódców niż księgowych. Jeżeli jednak chcemy, aby nasz projekt odniósł sukces, konieczna jest rzeczowa ocena, ile tak naprawdę będzie kosztować cała inwestycja. Wszystkim foundersom, którzy nie wiedzą, od czego zacząć budowę modelu finansowego, polecamy skorzystanie z bogatej oferty kursów.
Jak pozyskać finansowanie na rozwój firmy? – Polski Fundusz Rozwoju przygotował darmowy kurs online. Podczas 11 lekcji najlepsi specjaliści i praktycy z rynku finansowania start-upów wytłumaczą, jak przygotować model finansowy oraz co trzeba wiedzieć na temat współpracy z inwestorami. Ponadto uczestnicy szkolenia otrzymają dostęp do bazy z instytucjami, które oferują finansowanie innowacyjnych projektów.
Modelowanie finansowe – eksperci z Akademii MDDP prowadzą stacjonarne szkolenie z zakresu tworzenia modeli finansowych. Uczestnicy kursy otrzymują solidną dawkę wiedzy dotyczącej pracy w programie Excel i przygotowania w nim wszystkich elementów modelu finansowego – od rachunku zysków i strat po ocenę projektu inwestycyjnego.
Modelowanie finansowe w Excelu – płatny kurs online przygotowany przez Enterprise Startup. Zawiera 8 modułów, w których wyjaśnione są wszystkie funkcje Excela niezbędne w modelowaniu.
Przed wyborem konkretnego szkolenia, zwłaszcza jeśli jest płatne, warto skorzystać z wyszukiwarki szkoleń na portalu Funduszy Europejskich, gdzie można znaleźć informacje na temat aktualnie organizowanych kursów z dofinansowaniem z UE.
Model finansowy może nie tylko pomóc w znalezienie inwestora, lecz także skrócić czas samych poszukiwań i wpłynąć na wysokość finansowania zewnętrznego. Biorąc udział w kursie i ucząc się, jak przygotować taki model prawidłowo, zwiększamy szansę na komercyjny sukces start-upu.
Każda firma ma model biznesowy, nawet jeśli oficjalnie taki dokument nigdy nie powstał. W przypadku start-upów, które wchodzą na rynek z innowacyjnym produktem, spisanie jego założeń jest szczególnie istotne i może zdecydować o sukcesie całego przedsięwzięcia. Jak skonfrontować model biznesowy z rzeczywistością i zweryfikować podstawy, na których się opiera?
