Jednorożce wśród start-upów – sytuacja na rynkach światowych i w Polsce
Choć jednorożce kojarzą się bardziej ze światem bajek niż z twardymi zasadami świata biznesu, to właśnie miarą start-upowych jednorożców często mierzymy jakość ekosystemu start-upowego. Przeczytajcie o tym czym są, jak często występują w biznesowym świecie i czy Polska ma szansę na swojego jednorożca?
Jednorożcem nazywamy innowacyjny start-up, którego wartość wyceniona została na 1 mld dolarów. Według danych platformy CB Insights obecnie na świecie działa 515 jednorożców. Aż 250 z nich to firmy pochodzące ze Stanów Zjednoczonych, a 122 ma rodowód chiński.
Zgodnie z zestawieniem wśród pięciu największych start-upów technologicznych na świecie znajdują się:
- Bytedance - chińskie przedsiębiorstwo IT, właściciel m.in. TikToka (wartość 140 mld $).
- Didi Chuxing - firma również pochodząca z Chin. Platforma Didi jest konkurencją dla Ubera (wartość 62 mld $).
- SpaceX – działające w Stanach Zjednoczonych przedsiębiorstwo przemysłu kosmicznego założone przez Elona Muska. On sam w pierwszym tygodniu 2021 r. wyprzedził na liście najbogatszych ludzi świata Jeffa Bezosa i uplasował się na pozycji lidera (wartość 46 mld $).
- Stripe – amerykański przedstawiciel branży fintech. Firma oferuje oprogramowanie do przetwarzania płatności oraz interfejsy programowania aplikacji (API) dla witryn handlu elektronicznego i aplikacji mobilnych (wartość 36 mld $).
- Kuaishou – pochodząca z Chin aplikacja mobilna jest w skrócie konkurencją dla TikToka, gdyż główną jej funkcjonalnością jest wysyłanie krótkich materiałów wideo (wartość 18 mld $).
Jak widać rozbieżność w przypadku wyceny pierwszej piątki największych start-upów świata jest ogromna. W pierwszej dziesiątce tego zestawienia brak jest firm europejskich. Najwyżej wycenianym przedsiębiorstwem Starego Kontynentu jest brytyjski producent sprzętu komputerowego Global Switch, który znajduje się na 20. pozycji z wartością 11,08 mld $. Jeśli chodzi o państwa Unii Europejskiej, oczko niżej, czyli na 21. miejscu uplasował się szwedzki fintech Klarna z wartością 10,65 mld $.
Europejski rynek pozostaje mocno w tyle za największymi globalnymi graczami, ale może pochwalić się okrągłą liczbą jednorożców - obecnie to równo 60 start-upów. Reprezentują one cały przekrój branż, w tym m.in. gaming, healthcare i medtech czy ecommerce. Najwięcej wśród europejskich start-upów wycenianych na co najmniej 1 mld $ jest firm działających w branżach fintech (16 firm), usługi transportowe i dostawcze (17 firm) i oprogramowania dla przedsiębiorstw (11 firm). Wśród największych europejskich marek znajdziecie dobrze znane w Polsce – to m.in Bolt, Vinted, Glovo czy Revolut.
W 2020 r. pomimo spowolnienia gospodarczego spowodowanego pandemią koronawirusa, do grona europejskich jednorożców dołączyły takie firmy jak:
- Gousto - brytyjska firma oferująca zestawy posiłków;
- MessageBird - platforma komunikacyjna z siedzibą w Amsterdamie;
- Mollie - również holenderski fintech obsługujący płatności;
- Cazoo - brytyjska platforma do sprzedaży używanych pojazdów;
- Arrival – brytyjski producent pojazdów elektrycznych.
Choć jak wskazaliśmy w podsumowaniu 2020 r., pandemia nie wpłynęła negatywnie na krajowy ekosystem innowacji, Polska wciąż czeka na start-up, którego wartość osiągnęłaby magiczny pułap 1 mld $.
Najwyżej oceniane polskie start-upy, które mają zadatki na to, by w niedalekiej przyszłości stać się jednorożcami, to: platforma dla umawiania wizyt w branży hair & beauty Booksy, który w grudniu połączył siły z konkurencją z Versum; aplikacja do umawiania wizyt lekarskich DocPlanner; producent gier mobilnych Huuuge; portal e‑learningowy Brainly, który w grudniu otrzymał 80 mln $ dofinansowania na dalszy rozwój i producent mebli modularnych Tylko.
Warto dodać, że Polska może poszczycić się największym po Estonii rynkiem venture capital w Europie Środkowo‑Wschodniej, na którym działa co najmniej 97 funduszy VC.
A jak wyglądają prognozy na 2021 r.? Wśród których branży możemy spodziewać się największego rozkwitu?
– Perspektywy na 2021 rok dla start-upów są po pierwsze takie, że będziemy wychodzili z pandemii i ten rok będzie też temu poświęcony. Nie uciekniemy od tego tematu, tak samo start-upy. (…) Branże, które w przyszłym roku będą miały bardzo duże zainteresowanie wśród inwestorów, to zasadniczo te, które okazały się w ramach pandemii bardzo przydatne, i te, które zaczęły przechodzić do zupełnie nowych faz. To cyberbezpieczeństwo, na pewno będą to rozwiązania medtechowe, wszelkiego rodzaju komunikatory, usprawnienia działalności. Ale też należy się spodziewać dużego ruchu w ramach e-sportu, nowych technologii w sporcie i sztucznej inteligencji – powiedział w rozmowie z agencją Newseria Innowacje Tomasz Snażyk, prezes Fundacji Startup Poland.
Ogłaszając połączenie sił przez Booksy i Versum, założyciele tych platform Stefan Batory i Sebastian Maśka stwierdzili, że potrzebują zaledwie kilku miesięcy, by stać się globalnym jednorożcem. Trzymamy więc kciuki i wypatrujemy pozytywnych informacji z polskiego ekosystemu innowacji!
