Fundacja Digital Poland stworzyła raport „Digital Champions CEE” na podstawie przejrzystych i opartych na kryteriach finansowych, danych. O uwzględnieniu wśród czempionów zdecydowała przede wszystkim kapitalizacja, a większość przychodów danej firmy musi pochodzić z produktów i usług cyfrowych lub sprzedawanych przez kanały cyfrowe. Dane do rankingu zapewniły platformy Dealroom, Merger Market i Pitchbook, a także ponad 40 funduszy Private Equity i VC. 

- Jednym z powodów stworzenia Digital Champions był fakt, że cały ten region nie jest zbyt dobrze „prześwietlony” przez zagranicznych inwestorów – nie są oni świadomi jego potencjału. Oczywiście, powstają różne publikacje na temat rynków CEE, ale dotyczą głównie małych start-upów i nikt do tej pory nie stworzył rankingu największych digitalowych spółek z tych krajów - podkreślił w rozmowie ze startup.pfr.pl Piotr Mieczkowski, dyrektor zarządzający fundacją Digital Poland. 

Cyfrowe Feniksy, Smoki i Wilki - co to znaczy?

Ranking opisuje cyfrowe firmy nie uwzględniając „jednorożców” – jako że uwzględnia także spółki giełdowe i rozwijające się bez wsparcia funduszy. W zestawieniu pojawiają się więc firmy, które wykraczają poza standardową definicję start-upu. Fundacja kategoryzuje firmy w trzech grupach – „Feniksów” (spółki wyceniane na powyżej 1 mld dolarów), „Smoków” (między 250 mln i 1 mld dolarów) i „Wilków” (100-250 mln dolarów). W CEE jest 36 „Feniksów”, 25 „Smoków” i 39 tych najmniejszych czempionów. Polska jest liderem w regionie zarówno, jeśli chodzi o liczbę czempionów, liczbę „feniksów”, jak i o ich wycenę – to aż 45 mld dolarów. 

Drugie miejsce pod względem wartości firm w regionie może zaskakiwać – to Rumunia, gdzie co prawda jest tylko 6 czempionów, ale ich wartość to aż 31 mld dolarów – główną przyczyną tego wyniku jest wyceniana spółka w całym rankingu – UiPath. Trzecie miejsce przypadło natomiast Estonii, której technologiczni liderzy (jest ich ósemka) wyceniani są na kwotę blisko 20 mld dolarów, na co w ponad połowie składa się wartość fintechu Wise i Bolta. 

Jeśli chodzi o liczbę czempionów w pierwszej trójce znajdują się Polska i Estonia (na trzecim miejscu), oraz Czechy, z dziesiątką firm na liście. 

Rozrywka, media, e-commerce i fintech są polską specjalnością 

Polska zdecydowanie przeważa szczególnie w trzech kategoriach firm – e-commerce, fintech i media oraz rozrywka. Wśród czempionów mamy 14 e-commerce’owych spółek (drugie miejsce zajmują Czechy i Litwa – po 4), w tym m.in. Allegro, InPost czy eObuwie, 11 z kategorii Rozrywki i Mediów – WP, CdProjekt, Huuuge Games czy Techland oraz 7 fintechów (3 w Estonii) – w tym m.in. Blik, Aion Bank czy Blue Media. 

Najwięcej, bo przeszło 100 mld USD, warte są Cyfrowe Feniksy stworzone w latach 1997-2011, w tym połowę tej kwoty stanowią spółki z lat 2002-2006. To w tych czasach powstawały takie marki, jak Allegro, Pracuj.pl, CD Projekt, InPost, Vinted, czy UiPath oraz Mail.cz – najbardziej znane wielkie firmy z listy. Najmniej – zaledwie 2% wartości rankingu – tworzą dziś spółki najmłodsze, które powstały w ciągu czterech ostatnich lat. Wśród nich jest na razie tylko jeden Feniks – Firefly Aerospace z Ukrainy. 

- W 2021 roku region Europy Środkowo-Wschodniej będzie w stanie rozpoznać wschodzące gwiazdy i zapewnić im kapitał zalążkowy, który pomoże im szybciej się rozwijać. Region CEE wciąż stanowi tylko ułamek europejskiego rynku venture capital, w który w pierwszej połowie 2021 roku zainwestowano 49 mld euro. Wciąż pozostajemy w tyle za krajami takimi jak Niemcy czy Wielka Brytania zarówno pod względem zainwestowanego kapitału, jak i liczby firm jednorożców. To może się zmienić szybciej niż nam się wydaje - skomentowała Annemarie Dalka, dyrektorka inwestycyjna funduszu PFR Ventures. Cały raport dostępny jest na stronie fundacji.