Marketplace to platforma internetowa agregująca oferty od wielu sprzedawców – zarówno produktów, jak i usług. Jest nią zarówno Allegro, jak i DocPlanner, znany w Polsce, jako Znany Lekarz, czyli prawdopodobnie pierwszy polski jednorożec. W prowadzeniu marketplace trudność polega więc na pozyskaniu dwóch grup użytkowników – dostawców i klientów. Pandemia koronawirusa przyspieszyła jednak przenoszenie się zarówno firm, jak i poszukujących produktów i usług do internetu. Według danych PwC, pomiędzy 2019 i 2020 r. sprzedaż dóbr online w Polsce zwiększyła się o 35%, a niemal 85% Polaków po zakończeniu pandemii nie zamierza zmniejszać częstotliwości e-zakupów.

Wspomniane już Allegro jest niekwestionowanym liderem polskich marketplace’ów. Na początku marca tego roku pojawiały się głosy, że jego niezachwianej do tej pory pozycji może zagrozić wejście na nasz rynek globalnego giganta – Amazon. Przypuszczenia te – jak do tej pory – okazały się błędne. Teraz jednak wyzwanie Allegro rzuca singapurska platforma zakupowa Shopee, która od Polski właśnie chce rozpocząć podbój Europy.

Rynek marketplace to jednak nie tylko duże firmy z ugruntowaną pozycją na rynku, ale także, a może przede wszystkim, start-upy, korzystające z tego modelu biznesowego w wielu branżach – od fintech (Spoko), przez gaming (InSTREAMLY), cleantech (Planet Heroes) aż po HR (Inhire.io czy Staffly). Tworząc lub rozwijając istniejący już marketplace, warto wiedzieć, jakie trendy kształtują ten dynamicznie zmieniający się segment rynku. Dlaczego w takim modelu chcą działać start-upy z tak różnorakich branży? Marcin Kurek – Partner Zarządzający i współtwórca funduszu VC Market One Capital, opowiedział nam o trzech tendencjach, które jego fundusz zauważył w ostatnim czasie.

- Pierwszy z nich to wertykalizacja, czyli budowanie biznesu wyspecjalizowanego w danej kategorii. Początkowo marketplace’y były bardzo horyzontalne, gromadząc ‘pod jednym dachem’ wiele usług i produktów jak Ebay, Olx czy Allegro. Wertykalizacja polega na wydzieleniu jednej kategorii z marketplace’u horyzontalnego - jak na przykład usługi transportowe czy opieka nad dzieckiem - i zbudowanie specjalistycznego biznesu wokół tego – tłumaczy Marcin Kurek. - Ten trend nabiera obecnie jeszcze większego przyspieszenia za sprawą pandemii COVID-19 i masowej digitalizacji. Kategorie, które jeszcze niedawno wydawały się niszowe, w związku z przyspieszoną adaptacją społeczeństwa do online, z dnia na dzień urosły wielokrotnie i stały się wystarczająco duże, by można było wokół nich budować wielkie firmy. Dobrym przykładem jest telemedycyna, której udział w rynku medycznym w bardzo krótkim czasie wzrósł wielokrotnie – wskazał.

W ocenie Marcina Kurka, kolejnym trendem jest tak zwana „dysrupcja”, czyli stworzenie nowatorskiego rozwiązania na bazie istniejących w tej samej kategorii biznesów. - Marketplace’y, jeżeli nie unowocześniają swojego modelu, zaczynają się starzeć i stają się łatwym celem dla młodych zespołów starających się robić to samo, ale na nowo – tłumaczy inwestor. Jako dobry przykład podaje Doordash, który zaczął dostarczać posiłki (kategoria food delivery) lepiej niż istniejący dużo wcześniej Grubhub. Podobnie było w przypadku Opendoor, który w zupełnie nowym modelu osiągnął sukces w kategorii real estate. Takich przykładów, zdaniem Marcina Kurka, są setki.

Trzecim, ale w ocenie współtwórcy Market One Capital, obecnie najsilniejszym trendem ze wszystkich, jest tak zwana rewolucja B2B marketplace’ów. - Od zawsze największe sukcesy w kategorii marketplace dotyczyły jedynie B2C. Jednak w ciągu ostatnich kilku lat makro i mikro otoczenie zmieniło się na tyle, że pozwala na szybkie budowanie platform B2B. COVID-19 też miał w tym swój udział, uświadamiając właścicielom firm, iż digitalizacja nie jest jedynie fajnym dodatkiem, ale warunkiem przetrwania. Segment B2B to obecnie otwarty ocean i niezliczona ilość kategorii, w których można zacząć budować biznes i być ‘first mover’ – tłumaczy Marcin Kurek.

Inwestor wskazał także, że największe polskie sukcesy branży technologicznej, to właśnie marketplace’y – oprócz Allegro i Znanego Lekarza, należą do nich Brainly czy Booksy. Dlaczego ten model biznesowy tak dobrze rozwija się w naszym kraju?

- W Market One Capital inwestujemy w całej Europie, a marketplace obserwujemy na całym świecie. Ten segment to domena dużych gospodarek i Polska, ze względu na swój rozmiar, jest zazwyczaj bardzo dobrym miejscem na start. Stając się liderem w Polsce, można mieć już duży biznes i odpowiednie środki, by zacząć ekspansję – wskazał Marcin Kurek.