Wśród popularnych metod finansowania w Polsce, finansowanie społecznościowe znajduje się gdzieś na końcu listy – według raportu „Polskie Startupy 2021” przygotowanego przez fundację Startup Poland, z tej formy finansowania skorzystało 4% start-upów. Jednak istnieje wiele rodzajów finansowania społecznościowego, z których młoda firma może skorzystać. Niektóre z nich są idealne dla technologicznych start-upów!

Obecnie możemy wyróżnić podstawowe typy finansowania społecznościowego:

Crowdfunding udziałowy (i crowdinvesting)

To rozwiązanie, w którym firma (na przykład start-up) czy inna organizacja oferuje użytkownikom portalu udziały w przedsięwzięciu w zamian za wpłatę. Wpłata wiąże się także z późniejszym zyskiem - w postaci dywidendy. Nie jest to zawsze jedyny zysk – często firmy wykorzystujące tę formę crowdfundingu oferują też inne korzyści inwestorom kupującym większe liczby udziałów (od zniżek na produkty po możliwość współpracy przy ich tworzeniu) – na polskim rynku prężnie działają m.in. platformy takie jak Beesfund, Findfunds czy Crowdway.

Coraz częściej crowdfuning udziałowy w większej skali – gdzie oferowane są większe pakiety udziałów, przyciąga aniołów biznesu, fundusze VC i equity czy innych potencjalnych inwestorów. Taki „wyższopoziomowy” crowdfunding często nazywany jest crowdinvestingiem. Swoją platformę przeznaczoną dla maklerów uruchomiła na przykład warszawska Giełda Papierów Wartościowych.

Crowdfunding udziałowy najlepiej wydaje się sprawdzać w wypadku produktów B2C, skierowanych do szerokich grup odbiorców. Swoje udziały w formie crowdfundingu oferowali na przykład Pora na Pola, Coffeedesk czy Kubota. Obecnie crowdfunding w tej formie popularny jest też w branżach gamingowej, foodtechu czy konopii.

Crowdfunding dłużny

Zbliżona do poprzedniej forma crowdfundingu, jednak firma w tym wypadku nie oferuje udziałów, a ubiega się o pożyczkę – która ma zostać spłacona w określonym terminie (zazwyczaj 2-3 lat), w zasadzie to forma pożyczki społecznościowej, jednak przeznaczonej dla firm. Stopa zwrotu zależna jest od określonej inwestycji, jednak zazwyczaj to ok. 7-9%.

Formalności przy takim działaniu jest mniej niż w przypadku zaciąganiu kredytu w banku, a platforma pełni funkcję kontrolną – sprawdza więc wniosek pod kątem prawnym, szacuje wypłacalność petenta, a następnie wyznacza stopę odsetek (zazwyczaj zależną od ryzyka niewypłacalności). Działające w Polsce w tym modelu platformy to na przykład Crowdy czy Mintos (która oferuje także pożyczki społecznościowe).

Crowdfunding oparty na przedsprzedaży

To chyba najbardziej znany rodzaj crowdfundingu – w tej formule działa największa z crowdfuningowych platform – kickstarter. W tym modelu firma zbiera środki na realizację projektu lub poszczególnych jego etapów, a po jego stworzeniu dostarcza stworzony produkt czy usługę osobom, które wsparły jego rozwój – oraz zapewne rozpoczyna jego regularną sprzedaż. W tej formule najlepiej sprawdzają się „zbiórki na fizyczne produkty lub rozwiązania software’owe.

Podobną bardzo formą finansowania jest crowdfunding oparty na nagrodach – tu niekoniecznie darczyńca otrzymuje konkretny produkt, którego finansowanie wspiera, ale mogą to być także powiązane z nim nagrody – w ten sposób działają duże polskie portale crowdfundingowe PolakPotrafi i Wspieram.to. O nagrody oparte jest też wspieranie internetowych twórców na platformach takich jak Patronite – gdzie wspierający konkretnego artystę, blogera czy YouTubera mogą otrzymać np. podziękowania w filmie, dostęp do niedostępnych dla otwartej publiki treści czy inne podziękowania za wsparcie.

Nie do końca skierowany do start-upów jest crowdfunding donacyjny – ma on charakter filantropijny i skierowany na wsparcie osób chorych czy poszkodowanych. Do tej kategorii zaliczymy głównie zbiórki charytatywne i inicjatywy organizacji non-profit. Ma charakter filantropijny, więc darczyńcy nie mogą liczyć na żadną gratyfikację za udzielone wsparcie (przykładem jest siepomaga.pl)

Chcesz dowiedzieć się więcej o crowdfundingu? Przeczytaj także ten tekst.