Kolej próżniowa w akceleracji
Codziennie tysiące firm kurierskich starają się dostarczyć przesyłki na czas i sprostać wymaganiom niecierpliwych odbiorców. Infrastruktura drogowa, warunki pogodowe czy czynnik ludzki mają istotny wpływ na terminową realizację zamówienia. Jak usprawnić proces transportu, zwiększyć efektywność i zrewolucjonizować oblicze polskiej logistyki? Ten problem próbuje rozwiązać m.in. firma Hyper Poland dzięki zastosowaniu eksperymentalnej technologii do szybkiego transportu przesyłek cargo, a w przyszłości – także osób.
Hyper Poland to pionierska polska firma zajmująca się rozwojem technologii hyperloop. Koncepcja – spopularyzowana przez Elona Muska, amerykańskiego wizjonera i założyciela m.in. Tesli oraz SpaceX – zakłada napędzanie pojazdu przy pomocy lewitacji magnetycznej w rurze o obniżonym ciśnieniu, co zmniejsza opory powietrza. Dzięki temu możemy podróżować bardzo szybko przy niewielkim zużyciu energii. To połączenie zalet pociągu i samolotu, dzięki którym podróż z Gdańska do Zakopanego trwałaby 45 minut, a z Wrocławia do Warszawy 25 minut.
Już w 2015 roku polska propozycja konstrukcji kapsuły hyperloop zebrała dobre oceny i pokonała 1200 uczestników pierwszego tego typu konkursu. Kolejne projekty, dopasowane do polskich realiów, oraz międzynarodowe uznanie dla propozycji europejskiej trasy Warszawa-Łódź-Wrocław poskutkowały na początku 2017 roku utworzeniem firmy dedykowanej pracom nad nową technologią.
Poszukując sposobu na popularyzację projektu kapsuły oraz rozwijanie produktu przez nowe źródła finansowania, w tym od dużych klientów i spółek Skarbu Państwa, Hyper Poland wziął udział w programie akceleracyjnym GammaRebels powered by Poczta Polska. Akcelerator powstał w ramach konkursu Scale UP, prowadzonego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP). Efektem inicjatywy było uruchomienie w całej Polsce 10 akceleratorów, które miały na celu połączenie potencjału początkujących, kreatywnych przedsiębiorców z infrastrukturą, doświadczeniem oraz zasobami korporacji. Działanie przyczyniło się do rozwoju ponad 220 nowych projektów oraz przynajmniej 59 wdrożeń nowych rozwiązań w łańcuchach wartości dużych firm. Scale UP uzupełnił w ten sposób ofertę dla małych i średnich przedsiębiorców, jaką oferuje publiczny pakiet Start In Poland.
Akcelerator, do którego zakwalifikowała się firma Hyper Poland, został stworzony przy współpracy HardGamma Ventures z Pocztą Polską i Bankiem Pocztowym. Program GammaRebels skupiał się na problemach z zakresu logistyki, optymalizacji pracy, cyfryzacji placówek, ale i innowacji finansowych oraz marketingowych. Trwał on łącznie trzy miesiące. W tym czasie Hyper Poland mógł liczyć na szeroki pakiet wsparcia – do 200 000 zł bezzwrotnej dotacji na rozwój, szkolenia i usługi doradcze z zakresu prawa własności intelektualnej czy prowadzenia firmy, ale przede wszystkim bezpośredni kontakt z zarządem i pracownikami Poczty Polskiej czy Banku Pocztowego. Rozwój firmy nadzorował także dedykowany mentor z doświadczeniem zdobytym m.in. w Dolinie Krzemowej. Postępy były raportowane na bieżąco przy pomocy dziennika akceleracji, ale – co było istotne dla firmy – formalności sprowadzono do minimum.
Współpraca z gigantem
Dla Hyper Poland praca w ramach akceleratora oznaczała przede wszystkim dostosowanie koncepcji technologicznej do konkretnych potrzeb logistycznych Poczty Polskiej. Efektem pierwszego etapu musiała być gruntowna analiza wszystkich aspektów problemu biznesowego. Według Krzysztofa Tabiszewskiego, współzałożyciela i ówczesnego CEO firmy, celem badania było nie tylko zidentyfikowanie, jak poprawić konkurencyjność Poczty Polskiej oraz jej wyniki finansowe, ale jednocześnie w jaki sposób zwiększyć satysfakcję pracowników spółki i jej klientów.
Zespół Hyper Poland poznawał mechanizmy i struktury Poczty Polskiej od podszewki. Program akceleracji zakładał m.in. liczne rozmowy z pracownikami, wizyty w sortowniach i Węzłach Ekspedycyjno-Rozdzielczych (WER-ach), co umożliwiło zespołom biorącym udział w programie na dokładne prześledzenie całej trasy podróży paczki zanim trafi ona do odbiorcy. Szerokiego poglądu na funkcjonowanie firmy i jej potrzeby dostarczały także spotkania z zarządem Poczty Polskiej w warszawskiej centrali spółki. Ten element programu akceleracyjnego pozwolił na zbudowanie mostu między spółką skarbu państwa a przełomowym technicznie, startującym projektem.
– „Coś, co normalnie wydawałoby się niemożliwe: firma technologii hyperloop spotyka się i rozmawia na poważnie z Pocztą Polską, żeby dokonać wdrożenia, tutaj okazało się realne. Nie tylko firmy z wielkimi realizacjami na koncie, ogromnymi budżetami czy zachodnie korporacje mogą wyjść z taką propozycją, ale właśnie polski start-up” – podkreśla Tabiszewski.
Szkice z logistyki jutra
W drugim etapie akceleracji start-up stanął przed zadaniem dopasowania posiadanych rozwiązań technologicznych do potrzeb Poczty Polskiej. Zespół Hyper Poland zdecydował się więc na zaprojektowanie nowego pojazdu, który można zintegrować z już istniejącymi systemami logistycznymi i w zgodzie z najlepszymi standardami. Dzięki wsparciu finansowemu i relacyjnemu akceleratora, konsultacje projektowe prowadzono szeroko, sięgając do kompleksowej wiedzy różnych branż. Swój udział w tworzeniu nowego rozwiązania mieli specjaliści od mechaniki, silników elektrycznych, aerodynamiki, logistyki, systemów próżniowych oraz bezpieczeństwa.
Ostatecznie, zespół Hyper Poland przygotował projekt tańszy w eksploatacji niż amerykańska propozycja hyperloop, ale utrzymujący większość jego zalet. Przygotowana kapsuła porusza się na kołach, ale w próżniowej rurze, co pozwala osiągać przepustowość około 250 tys. paczek dziennie wysyłanych z prędkością 300 km/h. Dzięki temu możliwe jest też uniezależnienie przesyłu od warunków atmosferycznych i w konsekwencji zapewnienie bezproblemowej dostawy nawet przy złej pogodzie. Szczególnie w okresie zimowych świąt gwarantuje to dostarczenie prezentów na czas.
Nowy projekt jest gotowy do integracji z istniejącymi systemami Poczty i wykorzystaniem już posiadanego doświadczenia i procedur. Załadunek pojazdu może odbywać się automatycznie. Takie rozwiązanie jest szybsze i bezpieczniejsze dla pracowników. Również wybrana średnica rur – 2,5 metra – bardziej odpowiada istniejącym możliwościom produkcyjnym polskich hut, zarazem pozwalając na redukcję kosztów przy spełnieniu wymogów dla przesyłek towarowych i transportu ludzi.
Hyper potencjał
Jak podkreśla zespół Hyper Poland, akceleracja przede wszystkim była świetną szkołą współpracy z dużym przedsiębiorstwem. Poczta Polska była zaskoczona bardzo wysoką jakością i stopniem uszczegółowienia analiz, które przygotowała firma na potrzeby programu. Jednocześnie przedstawione rozwiązania pozwoliłyby spółce stać się światowym liderem w branży logistycznej. Udało się spełnić cele wzrostu satysfakcji wszystkich stron i poprawionych przychodów z segmentu małych i średnich przesyłek, a implementacja rozwiązania pozwoliłaby na oszczędności rzędu nawet kilkunastu milionów rocznie dla całego systemu.
Intensywne miesiące akceleracji zostały zwieńczone wydarzeniem Demo Day, na którym Hyper Poland miało szansę przekonać do siebie inwestorów i fundusze VC. Ten test okazał się miernikiem udanego programu i pokazał, że technologia hyperloop może być dobrze zaprojektowana i atrakcyjna biznesowo.
Jak ocenia Tabiszewski: – „Jesteśmy poważnie traktowani po tym projekcie. Nie jesteśmy już tylko grupą start-upowców z wizją rewolucji na skalę światową, ale firmą, która współpracowała z Pocztą Polską. Możemy mówić, że hyperloop jest lepszy nie dlatego, że tak nam się wydaje, ale ponieważ przeprowadziliśmy dokładną analizę dla jednej z największych firm logistycznych w kraju i twarde dane wskazują, że ma to sens".
Przystanek końcowy
Udział w programie akceleracji przyniósł zespołowi jeszcze jedną korzyść – współpraca ze spółką Skarbu Państwa potwierdziła, że technologia hyperloop wypełnia pewną lukę i jest odpowiedzią na potrzeby nowoczesnej logistyki. Zespół Hyper Poland przeszedł długą drogę do gotowości realizacyjnej w niezwykle krótkim czasie – w zgodzie z założeniami akceleracji Scale UP. Połączenie finansowania niezbędnego do wzrostu, transferu wiedzy i otrzymana unikatowa możliwość wejścia w organizm dużej spółki zapewniły dynamiczny rozwój projektu. Cenna okazała się możliwość konfrontacji założeń transportu Hyperloop z realnymi danymi dotyczącymi kosztów transportu kolejowego, lotniczego i drogowego wykorzystywanego przez jedną największych firm logistycznych w kraju.
Koniec akceleracji zamyka pewien etap w rozwoju projektu. Jak przyznaje jednak Tabiszewski, Hyper Poland pozostaje w kontakcie z wyznaczonym mentorem także po ukończeniu programu, a bezcenne kontakty biznesowe otwierają kolejne możliwości. Program Scale UP to dopiero początek trasy, ale gwarantujący mocne przyspieszenie.