Wyrażam zgodę na przetwarzanie przez Polski Fundusz Rozwoju S.A. z siedzibą w Warszawie przy ul. Kruczej 50, 00-250 Warszawa, moich danych osobowych zawartych w formularzu wyłącznie w celu nawiązaniu kontaktu i udzieleniu odpowiedzi na zadane pytania.
Administratorem Pani/Pana danych osobowych jest Polski Fundusz Rozwoju S.A. z siedzibą w Warszawie przy ul. Kruczej 50, 00-250 Warszawa, zwany dalej "Administratorem". We wszystkich sprawach dotyczących przetwarzania Pani/Pana danych osobowych i przysługujących praw z tym związanych, można skontaktować się z Administratorem poprzez adres email [email protected], telefonicznie pod numerem +48 22 703 43 00 lub pisemnie na adres siedziby Administratora wskazany w punkcie 1 powyżej.
Pani/Pana dane osobowe mogą być przetwarzane do celów reklamacyjnych przez okres nie dłuższy niż rok od momentu utrwalenia danych, lub dłużej wyłącznie w przypadkach przewidzianych przepisami prawa. Pani/Pana dane osobowe mogą być udostępnione innym podmiotom uprawnionym na podstawie powszechnie obowiązującego prawa. Pani/Pana dane mogą być także przekazywane podmiotom przetwarzającym dane osobowe na zlecenie Administratora, przy czym takie podmioty przetwarzają dane na podstawie umowy z Administratorem i wyłącznie zgodnie z poleceniami Administratora.
Pani/Pana dane osobowe nie będą przekazywane do odbiorców znajdujących się w państwach poza Europejskim Obszarem Gospodarczym. Przysługują Pani/Panu następujące prawa:

  • prawo dostępu do danych osobowych oraz prawo żądania ich sprostowania, sprzeciwu wobec przetwarzania, ich usunięcia lub ograniczenia ich przetwarzania;
  • prawo wycofania zgody; wycofanie zgody nie ma wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej wycofaniem;
  • prawo do przenoszenia danych osobowych, tj. do otrzymania od Administratora danych osobowych, w ustrukturyzowanym, powszechnie używanym formacie nadającym się do odczytu maszynowego (o ile ma to zastosowanie), w celu ewentualnego przekazania tych danych innemu administratorowi danych;
  • prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego zajmującego się ochroną danych osobowych, gdy uzna Pani/Pana, iż przetwarzanie danych osobowych dotyczących Pana/Pani osoby narusza przepisy Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz. Urz. UE L 119 z 4.05.2016) (RODO).
  • W celu skorzystania z powyższych praw należy skontaktować się z Administratorem danych. Dane kontaktowe wskazane są w punkcie 2 wyżej.
  • Podanie danych osobowych jest dobrowolne, niemniej jest niezbędne do nawiązania kontaktu i udzielenie odpowiedzi na zadane pytania.
  • W związku z przetwarzaniem danych osobowych, decyzje dotyczące Pani/Pana osoby nie będą podejmowane w sposób zautomatyzowany (bez wpływu człowieka).


Wyrażam zgodę na przetwarzanie przez Polski Fundusz Rozwoju S.A. z siedzibą w Warszawie przy ul. Kruczej 50, 00-250 Warszawa, moich danych osobowych zawartych w formularzu wyłącznie w celu nawiązaniu kontaktu i udzieleniu odpowiedzi na zadane pytania.
Administratorem Pani/Pana danych osobowych jest Polski Fundusz Rozwoju S.A. z siedzibą w Warszawie przy ul. Kruczej 50, 00-250 Warszawa, zwany dalej "Administratorem". We wszystkich sprawach dotyczących przetwarzania Pani/Pana danych osobowych i przysługujących praw z tym związanych, można skontaktować się z Administratorem poprzez adres email [email protected], telefonicznie pod numerem +48 22 703 43 00 lub pisemnie na adres siedziby Administratora wskazany w punkcie 1 powyżej.
Pani/Pana dane osobowe mogą być przetwarzane do celów reklamacyjnych przez okres nie dłuższy niż rok od momentu utrwalenia danych, lub dłużej wyłącznie w przypadkach przewidzianych przepisami prawa. Pani/Pana dane osobowe mogą być udostępnione innym podmiotom uprawnionym na podstawie powszechnie obowiązującego prawa. Pani/Pana dane mogą być także przekazywane podmiotom przetwarzającym dane osobowe na zlecenie Administratora, przy czym takie podmioty przetwarzają dane na podstawie umowy z Administratorem i wyłącznie zgodnie z poleceniami Administratora.
Pani/Pana dane osobowe nie będą przekazywane do odbiorców znajdujących się w państwach poza Europejskim Obszarem Gospodarczym. Przysługują Pani/Panu następujące prawa:

  • prawo dostępu do danych osobowych oraz prawo żądania ich sprostowania, sprzeciwu wobec przetwarzania, ich usunięcia lub ograniczenia ich przetwarzania;
  • prawo wycofania zgody; wycofanie zgody nie ma wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej wycofaniem;
  • prawo do przenoszenia danych osobowych, tj. do otrzymania od Administratora danych osobowych, w ustrukturyzowanym, powszechnie używanym formacie nadającym się do odczytu maszynowego (o ile ma to zastosowanie), w celu ewentualnego przekazania tych danych innemu administratorowi danych;
  • prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego zajmującego się ochroną danych osobowych, gdy uzna Pani/Pana, iż przetwarzanie danych osobowych dotyczących Pana/Pani osoby narusza przepisy Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz. Urz. UE L 119 z 4.05.2016) (RODO).
  • W celu skorzystania z powyższych praw należy skontaktować się z Administratorem danych. Dane kontaktowe wskazane są w punkcie 2 wyżej.
  • Podanie danych osobowych jest dobrowolne, niemniej jest niezbędne do nawiązania kontaktu i udzielenie odpowiedzi na zadane pytania.
  • W związku z przetwarzaniem danych osobowych, decyzje dotyczące Pani/Pana osoby nie będą podejmowane w sposób zautomatyzowany (bez wpływu człowieka).


Publikacje Data publikacji: 06 listopada 2024

AI Act: Zakazane praktyki w AI

Autorzy: Wojciech Piszewski, Marcin Serafin 

Przepisy AI Act dotyczące zakazanych praktyk wejdą w życie jako pierwsze na początku lutego 2025 r. i stworzą jasne ramy dla tego, co sztuczna inteligencja może, a czego nie może robić w UE. Przepisy dotyczą wszystkich podmiotów, zarówno publicznych, jak i prywatnych. W tym zakresie AI Act stawia sprawę jasno: pewne zastosowania AI wiążą się z tak dużym ryzykiem, że nie da się go ograniczyć. Systemów AI stosujących takie praktyki po prostu nie można tworzyć ani wykorzystywać.

Czym są zakazane praktyki

AI Act, zgodnie z tzw. risk based approach (podejściem opartym na ryzyku), klasyfikuje systemy AI na podstawie poziomu ryzyka związanego z ich użyciem. Z niedopuszczalnym ryzykiem wiążą się takie zastosowania AI, które naruszają podstawowe wartości Unii Europejskiej i prawa jej obywateli, dlatego zostały uznane za zakazane praktyki. Wprowadzanie do obrotu, oddawanie do użytku i wykorzystywanie takich systemów jest bezwzględnie zabronione. Przewidziano pewne wyjątki, na przykład na potrzeby poszukiwania zaginionych osób lub zapobiegania atakom terrorystycznym, jednak dla zastosowań biznesowych nie mają one znaczenia.

Kary za stosowanie zakazanych praktyk mogą wynosić do 35 milionów euro lub 7% całkowitego rocznego obrotu firmy. To najwyższa kwota, jaką przewidują przepisy AI Act. Ponadto organy krajowe będą regularnie raportować do Komisji Europejskiej, co będzie je skłaniać do działania.

Jakie praktyki są zakazane

Zakazane zastosowania AI to w pewnym uproszczeniu:

  • Wprowadzanie kogoś w błąd lub manipulowanie nim tak, że podejmuje decyzje, które mu poważnie szkodzą
  • Wykorzystanie słabości, takiej jak wiek, niepełnosprawność lub trudna sytuacja życiowa
  • Ocena ludzi na podstawie ich zachowania lub cech osobistych (tzw. scoring społeczny)
  • Przewidywanie, czy ktoś popełni przestępstwo, na podstawie jego cech osobistych
  • Tworzenie baz danych do rozpoznawania twarzy przez zbieranie zdjęć z internetu lub telewizji
  • Ocena emocji w miejscach pracy czy szkołach (poza celami medycznymi lub bezpieczeństwa)
  • Używanie systemów biometrycznych do określania takich cech jak rasa, poglądy polityczne, religia czy orientacja seksualna
  • Zdalne rozpoznawanie ludzi w czasie rzeczywistym na ulicach przez policję

Oczywiście każdy przypadek stosowania zakazanych praktyk trzeba ocenić indywidualnie, z uwzględnieniem kontekstu konkretnej sytuacji.

Manipulacja i wprowadzanie w błąd

Zakazane jest stosowanie podprogowych (podświadomych) i manipulacyjnych technik, które nakłaniają do niekorzystnych decyzji i działań. Zabronione są zatem systemy AI, które wykorzystują podstępne, podświadome metody do znaczącej zmiany czyjegoś zachowania. To na przykład ukryte wpływanie na decyzje zakupowe, podprogowe treści w reklamach czy zatajanie ważnych warunków oferty. Dotyczy to sytuacji, gdy osoba nie jest świadoma stosowania wobec niej takich praktyk, lub jest ich świadoma, ale nie może im przeciwdziałać.

Zakazanie takich praktyk w AI Act to również uzupełnienie innych przepisów dotyczących nieuczciwych praktyk handlowych – w odniesieniu do systemów AI, które mogłyby ułatwić lub zmaksymalizować ich stosowanie.

Wykorzystanie słabości osoby lub grupy

AI Act zakazuje stosowania systemów AI do manipulowania osobami szczególnie podatnymi, takimi jak dzieci czy osoby starsze, osoby niepełnosprawne lub ubogie, przez znaczącą zmianę ich zachowania w szkodliwy sposób. Przykładem może być prezentowanie specjalnie skonstruowanych ofert w momentach, gdy klient jest bardziej podatny na manipulację, np. ze względu na chorobę. Ochrona osób, które wymagają szczególnego traktowania, ma nadrzędne znaczenie w AI Act.

Scoring społeczny

Scoring społeczny to ocenianie ludzi na podstawie zachowania lub osobistych cech, na przykład analizy aktywności w mediach społecznościowych (publikowanych treści, takich jak zdjęcia, posty czy interakcje) przez algorytmy AI. Scoring społeczny nie jest całkowicie zakazany, ale nie może uwzględniać niepowiązanego kontekstu lub być nieproporcjonalny. Jak zawsze w AI Act, istotny jest też skutek – taka ocena musi prowadzić do niesprawiedliwego traktowania, aby uznać ją za zakazaną praktykę.

Ocena emocji w miejscu pracy i szkołach

AI Act zakazuje stosowania systemów AI do oceny emocji w miejscach pracy i instytucjach edukacyjnych. Różnice kulturowe i indywidualne sprawiają, że takie systemy mogą być nieprecyzyjne i prowadzić do niesprawiedliwego traktowania. Zakaz nie dotyczy zastosowań medycznych, na przykład terapeutycznych, lub związanych z bezpieczeństwem.

Biometria i tworzenie baz danych

Wiele systemów AI, które wykorzystują dane biometryczne (takie jak np. skan twarzy), będzie systemami wysokiego ryzyka, dozwolonymi przez AI Act po spełnieniu wymagań. Zakazane jest jednak wykorzystywanie danych biometrycznych, aby wnioskować na temat poglądów politycznych, przynależności do związków zawodowych, przekonań religijnych, rasy, życia seksualnego lub orientacji seksualnej danej osoby.

Zabronione są również systemy AI, które tworzą bazy do rozpoznawania twarzy, zbierając zdjęcia z internetu lub nagrań TV bez konkretnego celu (ang. untargeted scraping). Takie działanie zwiększa poczucie masowego nadzoru i może poważnie naruszać podstawowe prawa, w tym prawo do prywatności.

Praktyki organów publicznych

Pozostałe zakazane praktyki obejmują głównie stosowanie AI przez organy publiczne, takie jak administracja czy policja, i nie mają bezpośredniego wpływu na większość startupów. Dotyczą m.in. przewidywania przestępstw czy rozpoznawania osób za pomocą monitoringu. Ich zakaz wynika przede wszystkim z troski, aby państwo nie miało prawa do nadmiernej kontroli i ingerencji w prywatność obywateli.

Problemy i wątpliwości

AI Act przy opisie zakazanych praktyk używa skomplikowanego i nieprecyzyjnego języka. Na przykład zastosowanie manipulacji musi wyrządzać „poważną szkodę” danej osobie, nie wiadomo jednak, jak to ocenić w konkretnym przypadku i gdzie przebiega granica między zwykłą a „poważną” szkodą. W tym zakresie na pewno pojawią się różne interpretacje. Komisja Europejska zapowiedziała opracowanie wytycznych, co powinno wyjaśnić niektóre wątpliwości. W ostatnim czasie pojawiła się też broszura Ministerstwa Cyfryzacji na ten temat. To pozytywny sygnał, ale już jej pobieżna lektura pokazuje, że jasnych odpowiedzi na niektóre pytania po prostu nie będzie.

Co istotne, nie wystarczy zapewnić, że zastosowania przewidziane dla systemu AI nie służą zakazanym celom. Zgodnie z AI Act liczy się skutek, a nie intencja. Nieumyślne i przypadkowe zastosowanie zakazanej praktyki także może skutkować wysoką karą. A ponieważ sposób i rezultat działania AI nigdy nie jest 100% pewny, konieczne jest stałe monitorowanie i nadzór ze strony człowieka również po wdrożeniu systemu.